piątek, 2 października 2015

Najlepsze IKZE i IKE z dobrowolnym funduszem emerytalnym – prosty ranking

Istnieje dziewięć dobrowolnych funduszy emerytalnych, w których można uczestniczyć w powiązaniu z IKZE. W czterech można uczestniczyć w powiązaniu z IKE. Ich dostawcami są powszechne towarzystwa emerytalne zarządzające od lat otwartymi funduszami emerytalnymi.

DFE to w gruncie rzeczy fundusze inwestycyjne nabywające za oszczędności uczestników udziałowe i dłużne papiery wartościowe, głównie na polskim rynku kapitałowym. To mikroskopijna nisza – na koniec 2014 roku wartość ich aktywów wynosiła ok. 60 milionów złotych. W tym artykule podsumuję wszystkie IKZE i IKE z dobrowolnymi funduszami emerytalnymi i zaproponuję ich ranking.


Które IKE oraz IKZE z dobrowolnym funduszem emerytalnym jest najlepsze? Czym się różnią i czy warto w ten sposób oszczędzać w trzecim filarze na prywatną emeryturę?

Więcej o IKE i IKZE

Ranking dobrowolnych funduszy emerytalnych IKE i iKZE 2015IKZE działa na trochę innych zasadach niż IKE – warto zapoznać się z nimi w szczegółach zanim przejdzie się do wybierania konkretnej umowy. IKZE i IKE nie wykluczają się wzajemnie – każdy może oszczędzać na jednym i drugim koncie. Polecam również dwa przewrotne artykuły o tym, czym nie są ani IKZE, ani IKE (część pierwszaczęść druga).

Dostawcami usług powiązanych z indywidualnymi kontami zabezpieczenia emerytalnego i indywidualnymi kontami emerytalnymi mogą być:

1. towarzystwa funduszy inwestycyjnych (rejestr funduszy inwestycyjnych)
2. banki komercyjne i spółdzielcze (depozyty bankowe)
3. zakłady ubezpieczeń (ubezpieczenia na życie)
4. domy maklerskie (rachunek inwestycyjny)
5. powszechne towarzystwa emerytalne (dobrowolny fundusz emerytalny)

Decyzja o tym, w jakiej formie utrzymywać oszczędności na IKZE oraz IKE jest kluczowa. Zależy od niej między innymi, jakimi kosztami będą obarczone, na jakie ryzyka będą wystawione oraz na jakie stopy zwrotu właściciel rachunku będzie mógł realistycznie liczyć w krótkim i długim okresie. Więcej w tym praktycznym przewodniku.

Dobrowolne fundusze emerytalne prowadzi w chwili publikowania tego artykułu dziewięć powszechnych towarzystw emerytalnych. Wszystkie dostępne są w powiązaniu z IKZE, ale tylko cztery w powiązaniu z IKE (więcej o tym typie funduszy). Tak wygląda to na zestawieniu:

Kto oferuje dobrowolne fundusze emerytalne
Dane aktualne w październiku 2015
Ranking dobrowolnych funduszy emerytalnych IKZE i IKE

To będzie bardzo prosty ranking. Zdecydowałem się wziąć pod uwagę tylko dwa aspekty – opłaty (rozbite na opłatę za zarządzanie oraz opłatę od składek) oraz wyniki (rozbite na wyniki za 2013, 2014 oraz 2015 YTD do 30 września).

Łącznie do zdobycia było 50 punktów (20 w kategorii opłaty oraz 30 w kategorii wyniki). Rozumiem, że można chcieć inaczej rozłożyć akcenty. Dlatego w pierwszej części rankingu przedstawię jak najwięcej informacji, a dopiero na końcu zastosuję wobec nich punktację. W ten sposób każdy będzie mógł wyrobić sobie własne zdanie, jeśli osobiście inaczej rozłożyłby nacisk na różne cechy dobrowolnych funduszy emerytalnych.

Dobrowolne fundusze emerytalne – ogólne informacje

Wszystkie dobrowolne fundusze emerytalne są zarządzane zgodnie z elastyczną strategią aktywnej alokacji. Różnią się jednak maksymalnym zaangażowaniem w papiery udziałowe (o wyższej zmienności) i benchmarkiem (punktem odniesienia). Wartość aktywów dwóch z nich na koniec 2014 roku (DFE Generali i DFE Pocztylion Plus) nie przekroczyły 1 miliona złotych. Najwięcej (ok. 20 mln złotych) zgromadził w tym czasie DFE MetLife. Żadna z tych cech nie jest czynnikiem w ustalaniu kolejności w rankingu.

Dobrowolne fundusze emerytalne IKE i IKZE 2015
Dane aktualne w październiku 2015

Opłaty – mechanizm i symulacja

Dwie najważniejsze opłaty dla klientów dobrowolnych funduszy emerytalnych to ciągłe opłaty za zarządzanie oraz jednorazowe opłaty od składek. Te pierwsze wynoszą przeciętnie ok. 2,5% wartości aktywów w skali roku. Najniższe opłaty stałe za zarządzanie pobierają DFE Nordea oraz DFE Nationale-Nederlanden – w obu przypadkach występuje jednak opłata zmienna za dobre wyniki.

Opłaty w dobrowolnych funduszach emerytalnych
Dane aktualne w październiku 2015

Żeby lepiej porównać opłaty od składek, postanowiłem sprawdzić, ile wyniesie ich łączna wartość przez 5 lat korzystania z dobrowolnego funduszu emerytalnego i wpłaceniu 25 tysięcy złotych (zakładam, trochę upraszczając, że co roku do DFE trafia 5 tysięcy złotych). W tej kategorii najbardziej przyjazny dla klienta jest DFE Nationale-Nederlanden (80zł opłaty przez cały okres trwania umowy).

Opłaty od składek w dobrowolnych funduszach emerytalnych
Dane aktualne w październiku 2015

Wyniki dobrowolnych funduszy emerytalnych od 2013

DFE istnieją od 2012 roku – to bardzo, ale to bardzo krótko. Nie minął nawet jeden duży cykl gospodarczy, więc ocenianie ich po wynikach może być trochę złudne. Z drugiej strony ostatnie trzy lata były na tyle wymagające dla inwestorów w Polsce, że z faktycznych osiągnięć w tym okresie można próbować wyciągać jakieś ostrożne wnioski. Tym bardziej że DFE kierują się strategią aktywnej alokacji, która promuje umiejętności elastycznego i dynamicznego zarządzania inwestycjami. Kto wypadł pod tym względem najlepiej?

Przyjrzyjmy się wynikom (przed opłatami od składek, po opłatach za zarządzanie) za 2013, 2014 oraz za 2015 do końca września. Nie udało mi się znaleźć wyników YTD za 2015 dobrowolnego funduszu emerytalnego Generali.

Dobrowolne fundusze emerytalne - wyniki od początku istnienia
Dane aktualne w październiku 2015

Wynikami (brutto) od początku istnienia wyróżniają się przede wszystkim DFE Nationale-Nederlanden, DFE PZU oraz DFE MetLife. Głównym źródłem ich przewagi jest ilość oraz jakość małych i średnich spółek, których akcje posiadają w portfelach.

Który dobrowolny fundusz emerytalny jest najlepszy – ranking

W rankingu brałem pod uwagę pięć aspektów – opłaty za zarządzanie, opłaty od składki, wyniki za 2013, wyniki za 2014 oraz wyniki za 2015 YTD. W każdym z nich przyznawałem 10 punktów dla DFE o najlepszych cechach (np. najniższe opłaty, najlepsze wyniki), o jeden punkt mniej następnemu w kolejności i tak dalej. Jeśli dwa lub więcej funduszy miało identyczne cechy – dostawały tyle samo punktów.

Ranking IKE i IKZE z dobrowolnym funduszem emerytalnym


Zdecydowanym zwycięzcą mojego rankingu jest DFE Nationale-Nederlanden, który zdobył 42 na 50 możliwych punktów. Od początku istnienia osiąga fantastyczne wyniki i proponuje jedną z najprzyjaźniejszych struktur opłat w całej grupie.

Kolejne miejsca – z dużą stratą – zajmuje kilka funduszy z wynikiem 33-34 punktów. Są to DFE MetLife, DFE PZU, DFE PKO Bankowy, DFE Pekao Pioneer oraz DFE Nordea.

Ranking zamykają DFE Allianz (30 punktów), DFE Pocztylion Plus (26) oraz DFE Generali (21).

Czy warto oszczędzać na emeryturę w trzecim filarze za pośrednictwem dobrowolnych funduszy emerytalnych? Moim zdaniem to interesujące rozwiązanie dla klientów poszukujących gotowego rozwiązania i tolerujących wysoką zmienność wyceny ich aktywów. Niektóre z funduszy (np. DFE Nationale-Nederlanden, DFE PZU czy DFE MetLife) osiągają bardzo atrakcyjne stopy zwrotu mino trudnych warunków na polskim rynku kapitałowym przez ostatnie kilka lat. Za większość z nich odpowiadają akcje małych i średnich spółek wybranych do portfela przez zarządzających.

Zniechęcają opłaty od składek (chyba tylko w DFE Nationale-Nederlanden na emocjonalnie znośnym poziomie), ale jeśli chodzi o opłaty za zarządzanie nie wydają się one wygórowane na tle detalicznych funduszy aktywnej alokacji czy absolutnej stopy zwrotu.

Osobiście prowadzę swoje IKZE od 2012 roku w formie rachunku maklerskiego w domu maklerskim , a IKE w formie rejestru funduszy inwestycyjnych w NN TFI (gdzie można założyć również bardzo dobre IKZE).

Tutaj znajdują się wszystkie omówienia umów IKZE w 2015, a tutaj znajduje się przegląd umów IKE w 2015.

Warto również przejrzeć inne narzędzia wspomagające oszczędzanie i inwestowanie.

5 komentarzy:

  1. Wyniki takich funduszy są złudne. Można łatwo odnieść je do OFE, gdzie liderzy stawki często stawali się później maruderami (Polsat, Generali itd.). To, że jakiś fundusz wykręcił w danym roku 56% zysku nie znaczy nic - równie dobrze może potem dołować przez 10 lat z rzędu. DFE jako IKZE ma do tego tę wadę, że tam nie ma częściowych wypłat, więc trzeba czekać do 65 roku życia (względnie likwidować całość wcześniej ), a Bóg raczy wiedzieć, jaki zysk zanotuje nasz fundusz akurat w momencie jednorazowej wypłaty środków. To jest ruletka i klient może się nielicho zdziwić, jak 65 urodziny wypadną mu w środku strukturalnej bessy.

    Można uważać prof. Leokadię Oręziak za nawiedzoną wariatkę, ale jakoś na świecie ją cenią - Chile zrobiło z niej ekspertkę od reformy ichnich OFE. Oręziak twierdzi, że wszelkie pieniądze wsadzane w tego typu fundusze emerytalne zawsze wyparują z giełdy. Nie miejsce wymieniać tu wszystkie powody, bo jest ich trochę. W każdym razie w dobie szalonej niestabilności ekonomicznej i politycznej całego świata, w czasach programów luzowania ilościowego w USA i UE, ręcznego majstrowania stopami procentowymi banków centralnych, cyklicznych wojen walutowych, masowego posługiwania się programami komputerowymi do obrotu walorami na giełdach, oraz - last but not least- fatalnej demografii w Polsce i tolerującej manipulacje kursami na wielką skalę KNF, perspektywy wzrostu GPW wyglądają cienko niczym barszczyk Knorra. Co nie znaczy, że nie zaliczymy jeszcze paru spektakularnych hoss. Mimo wszystko, są to narzędzia inwestycyjne dla ryzykantów - a w mojej ocenie emerytura, zwłaszcza prywatna, nie powinna być wystawiana na nadmierne ryzyko. Ale co kto lubi....

    z17

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Dzięki za komentarz i mocny punkt widzenia.

      Uważam prof. Leokadię Oręziak za jeden z ważniejszych głosów dotyczących systemu emerytalnego w Polsce. Szkoda, że znajduje się trochę na marginesie dyskusji.

      Co do ryzykowności różnych sposobów przechowywania wartości, nie tylko akcje spółek giełdowych zawierają element ryzyka. Zawiera je również system publiczny, na który składają się obietnice polityków (nie zawsze z pokryciem), oraz system bankowy (wystawiony na zmieny regulacji, stan polskich finansów i instytucji publicznych, jak NBP, kondycję polskiej gospodarki, nastroje społeczne deponentów i wiele innych czynników). Wydaje mi się, że nie docenia Pan ryzyka w innych częściach systemu finansowego, za to utożsamia CAŁE ryzyko ze (rzeczywiście dramatyczną) zmiennością wyceny aktywów udziałowych. Ale to już ustaliliśmy wielokrotnie, więc to jest tylko powtórka z rozrywki w rozmowach z Panem.

      Pozdrawiam, proszę wracać!

      Usuń
  2. Rozumiem, że fundusze z takiego dfe można w odpowiednim momencie przetransferowac do innej bezpieczniejszej formy oszczedzania w ike?

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Tak - możliwa jest tzw. wypłata transferowa, np. do banku lub do IKE w formie obligacji skarbowych. Taka operacja trwa ok. 3-4 tygodnie. Po 12 miesiącach od podpisania umowy instytucje finansowe nie pobierają za nią opłat.

      Pozdrawiam, proszę wracać!

      Usuń
  3. Hej,
    Patrzę sobie na IKZE w DFE PZU i zdaje się, że w kwestii opłat nie jest tak źle - aktualnie nie jest pobierana opłata alokacyjna a opłaty za zarządzanie są wyraźnie niższe (od 2% i spadają do 0% powyżej 40k).

    OdpowiedzUsuń

A co Ty sądzisz?